BORBA PROTIV INFEKCIJA: Od prevelike upotrebe antibotika, bakterije postaju sve otpornije!

NAJČEŠĆE bolničke infekcije potiču od mikroorganizama iz urinarnog trakta i mogu da se jave na svim odeljenjima. Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije, one su u Evropi uzrok smrti 37.000 pacijenata godišnje. Znatno produžavaju i vreme provedeno u postelji, i za samo godinu dana zahtevaju 16 miliona dodatnih dana hospitalizacije. Godišnji finansijski troškovi u Evropi, zbog komplikacija izazvanih ovim infekcijama, procenjuju se na oko sedam milijardi evra.

Borba protiv bolničkih infekcija je globalna, jer se one javljaju u svim, pa i najboljim bolnicama. U to je uključen i zdravstveni sistem Srbije. Ministarstvo zdravlja i Institut za javno zdravlje Srbije tokom prošlog meseca sproveli su u 67 bolnica studiju u koju je uključeno oko 15.000 pacijenata, koja ima za cilj da utvrdi sa koliko uspeha se sprečava širenje bolničkih infekcija, i da li se antibiotici racionalno propisuju. Jer, upravo je preterana, često neopravdana upotreba antibiotika, razlog što bakterije postaju sve otpornije na ovu grupu lekova. Stručnjaci upozoravaju da svi oni koji uzimaju antibiotike na svoju ruku, nanose štetu zdravlju, jer ovi lekovi, i kada su neophodna terapija, sa lošim ubijaju i dobre mikroorganizme, pa tako dolazi do poremećaja u crevima, gde se stvara 80 odsto imuniteta. A, globalno doprinose da bakterije budu sve otpornije na postojeće antibiotike. Dr Vesna Mioljević, epidemiolog i Direktorka službe za bolničku epidemiologiju i higijenu ishrane Kliničkog centra Srbije kaže da dosadašnja praksa pokazuje da je učestalost bolničkih infekcija u zdravstvenim ustanovama u našoj zemlji slična kao i u evropskim bolnicama.

– Bolničkih infekcija nema samo u onim bolnicama u kojima se one ne prijavljuju i u kojima nije organizovan epidemiološki nadzor. Poseban problem bolničkih infekcija i njihovog lečenja danas predstavlja pojava otpornosti bakterija na antimikrobne lekove, a jedan od razologa je i neracionalna i nekritična primena antibiotika.

* Dakle, reč je o globalnom problemu?

– Upravo tako, jer u svim zemljama sveta, pa i u našim bolnicama, susrećemo se sa bakterijama otpornim na antibiotike, što predstavlja problem lekarima, posebno u lečenju kritično obolelih pacijenata. Sve značajne zdravstvene organizacije u svetu, sa Svetskom zdravstvenom organizacijom na čelu, započele su veliku kampanju o racionalnoj upotrebi antibiotika, kojoj se aktivno priključila i naša zemlja.

* Ko je izvor rezistentnih mikroorganizama, pacijent ili bolnička sredina i medicinska oprema?

– Sve bolničke infekcije dele se u dve velike grupe endogene, izazvane mikroorganizmima koji su deo fiziološke flore pacijenta, i to su najčešće registrovene bolničke infekcije. Drugu grupu čine egzogene bolničke infekcije, uzrokovane mikroorganizmima sa kojima pacijent dolazi u kontakt iz spoljne, bolničke sredine.

* Da li se bolničke infekcije javljaju na svim bolničkim odaljenjima ili samo u jedinicama intenzivne nege?

– Bolničke infekcije mogu da se jave na bilo kom odeljenju u bolnici ili nekoj drugoj zdravstvenoj ustanovi, ali najčešće u jedinicama intenzivnog lečenja. Na ovim odeljenjima nalaze se pacijenti nakon hirurških intervencija, a faktori rizika za nastanak bolničkih infekcije su plasiranje urinarnih i intravaskularnih katetera, primena mehaničke ventilacije, izvođenje različitih vrsta endoskopskih i operativnih procedura.

* Osim operisanih, koja grupa pacijenata je u povećanom riziku kada se pojavi bolnička infekcija?

– Pacijenti koji su u najvećem riziku da dobiju neku od bolničkih infekciji su novoređenčad, starije osobe, oboleli od različitih vrsta malignih bolesti i pacijenti oslabljenog imunološkoškog sistema.

* Zašto dolazi do širenja infekcije?

– Ono nastaje kao posledica neadekvatnog prijavljivanja i praćenja bolničkih infekcija i nepoštovanja pravila i procedura u toku svakodnevnog rada.

* Koji mikroorganizmi su najčešći uzročnici bolničkih infekcija?

– Praktično, svi poznati mikroorganizmi mogu da budu uzročnici bolničkih infekcija, ali ipak to su najčešće bakterije. Naravno, i virusi mogu biti uzročnici. Zato je u bolničkoj sredini posebno važno da se registruju i prijave oboleli od gripa, varičele, morbila. Sve navedene infekcije mogu lako da se šire i prenose na osetljive pacijente. Međutim, i zdravstveni radnici su izloženi riziku od nastanka bolničkih infekcija, posebno virusnih hepatitisa B i C.

STERILIZACIJA INSTRUMENATA

Koje su konkretne mere zaštite protiv pojave i širenja bolničke infekcije?

– Poštovanje pravila i procedura u toku svakodnevnog rada medicinskog osoblja, počev od pravilne sterilizacije instrumenata, higijene ruku medicinskog osoblja, usvajanja i primene savremenih protokola i principa dobre kliničke prakse i adekvatne higijene bolničke sredine.

Izvor: Večernje Novosti
Foto: Twitter/Yumreza, Twitter/MePinkm