VREME KADA JE U SRBIJI BILO ZLATNO DOBA DEMOKRATIJE: Ili možda pozlata?

Pomenuta Milova knjiga urezala je u poimanje Petra Karađorđevića ideju liberalizma, parlamentarizma i demokratije uopšte, što su neminovno bili temelji  njegovog političkog, zatim i vladarskog identiteta, ali na žalost ne i države koju je vodio od 1903.

Zbacivanje dinastije Obrenović i ubistvo kralja Aleksandra i kraljice Drage maja 1903, od strane vojne vrhuške, omogućilo je dolazak na vlast predstavnika dinastije Karađorđević, Petra, koji je krunisan 21. septembra 1904. godine.

NEMANJA DEVIĆ U „ĆIRILICI“: „“Sada ne postoji samo liberalna demokratija, već se polako vraćaju relikti komunizma, neonacizma, to vidimo u Ukrajini!“

Krvav pir je bio crv griže savesti novog kralja, koji ga je neprestano izjedao, pogotovo što na pritiske, najviše britanske kraljevske kuće i vlade da se kraljeve i kraljičine ubice kazne, nije mogao da odgovori pozitivno, jer mu je takav čin omogućio presto, a njegovi izvršioci su ga sačuvali samo za Petra.

No, nije bilo sve tako prosto, kralj, iako upamćen u narodnom sećanju kao dobar i bez mane, uglavnom mu je presto bio samo titula, ne i personifikacija vlasti.

Do 1903, vladari su bili čvrste ruke, u stalnom sukobu sa vojnom vrhuškom i radikalima, atentati su isto bili deo obračuna, poput Ivanjdanskog atentata na kralja Milana Obrenovića, dok su politički progonjeni svoje utočište nalazili van zemlje, primer Nikole Pašića i njegovog bega u Bugarsku.

Kralj Petar je bio prava ličnost za protivnike jake krune, većina je upravljala zemljom, ali kakva većina?

PREMIJERKA BRNABIĆ SA BEOGRADSKIM NADBISKUPOM NEMETOM: Razgovor o unapređenju već uspešne saradnje

Reč je o vodećim oficirima, kasnijim osnivačima organizacije „Ujedinjenje ili smrt“ (Crna ruka), ali i stalno preteći nastrojenim radikalima, koji su žudeli za vlašću, koju su doduše, s pravom i zasluživali, ako bismo uvažavali mišljenje seljaka i onih sa pravom glasa koje su svoje poverenje davali Narodnoj radikalnoj stranci.

Težnje pojedinaca, političkih i vojnih krugova, nisu mogle omogućiti san novog kralja o demokratiji, iako je ona bila bliže nego ikad, glas moćnika je bio jači od ostalih, oni su vodili zemlju, pritom kralja ističući više kao figuru, koja navodno ima uticaj i vlast.

Predgovor prevoda gorepomenute knjige, čini stub ideja kralja Petra, a ovde će biti istaknuta njegova poslednja rečenica: „Iz slobode članova jednog naroda, niče ukupna sloboda toga naroda“.

Pojam slobode za autora predgovora nije bio samo oslobađanje pokorene braće van granica Kraljevine Srbije, već i lične slobode, tada kao pojam, dosta nepoznat širim narodnim krugovima, a pritom vrlo opasan za vladajuće elemente.

DINAR JE TADA JAČE ZVEČAO OD ORDENJA!: Srpski vojnik nakon Prvog svetskog rata!

Ustaljenost priče o „zlatnom dobu srpske demokratije“ od 1903-1914, nije u potpunosti relevantna, jer pojedinac (kralj Petar), iako možda u osnovi časnih namera, nije imao moć da svoje ideje primeni na način da one postanu srž države i naroda, a kamoli tradicije, dok je isticanje vrednosti, koje su i danas aktuelne, bilo samo kao platforma iza koje su se nastavile borbe u državnom i vojnom vrhu, uz gušenje ideja slobode i demokratije.

Politički interesi, koji su se oslanjali često i na nacionalne nisu imali u vidu prava svih svojih građana, pogotovo ne onih koji su inkorporirani u sastav Kraljevine Srbije 1913, nakon Balkanskih ratova, pre svega stanovništva Kosova i Metohije i Vardarske Makedonije.

Radikali i ministar unutrašnjih dela Stojan Protić smatrali su da bi novoosvojene oblasti trebalo da imaju pravno inferiorniji status od ostalih delova Kraljevine, kroz primenu uredaba sa zakonskom snagom, ali ne i primenu Ustava Kraljevine, bar 5-6 godina.

Sa ovakvim stavom se slagao vojni vrh, Skupština je izglasala ovakav predlog uz amin Crne ruke, dok su socijalisti i naprednjaci ostali u manjini.

DIGAO SE PRAVEDNI SVET PROTIV ALOJZIJA STEPINCA: Upućene protestne note!

Liberali koji su predlagali vojnu vlast ostali su ignorisani. Novi stanovnici nisu dobili pravo glasa.

Priznavanje prava i sloboda u novoosvojenim oblastima postali su nešto kasnije aktuelni, iz straha od separatizma i posledicama koje je doneo Prvi svetski rat.

Struje „srbijanske“ i „srpske“ politike bili su u sukobu, doba Karađorđevića označilo je dominaciju druge struje, koja je na žalost, često demonstrirala manjak svesti o demokratiji, ili namerno gušenje iste u novoosvojenim oblastima, koje su vladajući krugovi smatrali kulturno i politički inferiornim, o čemu je Protić otvoreno govorio.

Za takvu politiku, treba ponoviti, kralj Petar ne bi mogao snositi odgovornost, što se ne može reći i za njegovog naslednika, koji nije imao toliko slobodumne ideale kao otac.

USKOČITE U VREMENSKU KAPSULU ZA TILI ČAS: Isplivao snimak Tita koji priča na engleskom usred Londona! (VIDEO)

Demokratija je bila na vrhuncu u periodu o kom govorimo, ali nedovoljno da bi se konstatovalo da je u pitanju njeno zlatno doba, mada uzevši u obzir periodu nakon 1914, sve do danas, može se sa ponosom reći da je demokratija tada bila novorođenče, koje se nije snašlo u krugovima političkim i vojnim, a presudu mu je doneo Veliki rat.