ISTORIČAR MILOŠ RISTIĆ PORUČIO: Na Novom Brdu se nalazila kovnica novca srpskih vladara, dinar se tu pravio od sredine 14. veka
Novo Brdo kao srednovekovno gradsko središte nastalo je u periodu između 1303. i 1319. godine, a najvažnija istorijska činjenica za ovo mesto, prema rečima istoričara Miloša Ristića, jeste da se u gradu nalazila kovnica novca i da je tu, sredinom 14. veka, počeo da se pravi novobrdski dinar.
Novo Brdo leži na Velikoj Planini severno od Gnjilana, na Kosovu. Bio je srednjovekovni grad i rudarsko središte.
„Novo Brdo je kao srednjovekovno gradsko središte nastalo u periodu između 1303. i 1319. godine. Nastaje od trenutku kada u srpsku srednjovekovnu državu dolaze rudari nemačkog porekla Sasi, koji se najpre nalaze u Janjevu, a zatim istraživajući okolinu Janjeva dolaze do nalazišta glamskog srebra na padinama Velike Planine i upravo tu se formira gradski centar Novo Brda koje kasnije prati nastanak tvrđave koja je najverovatnije nastala u periodu vladavine kneza Lazara, između 1355. i 1389. godine“, rekao je istoričar iz Jasenovika, kod Novog Brda, Miloš Ristić.
Grad je, ističe Ristić, bio jedna multietnička sredina u kojoj su se poslavili kako domaći srpski trgovci, tako i Dubrovčani, Italijani, Jevreji, kasnije i Turci, a najvažnija istorijska činjenica za Novo Brdo jeste da se u njemu nalazila kovnica novca srednjovekovnih srpskih vladara.
„Uloga protovestijara, lica koja su se starali o finansijama srednjovekovnih vladara, vezuje se za ovaj grad i od 1350. godine, odnosno 1349. godine, sredinom 14. veka, počinje da se kove novobrdski dinar, odnosno groš koji je u opticaju bio, i u raznim emisijama kovan sve do 1455. godine kada Novo Brdo pada pod vlast Turaka usled napada Mehmeda drugog Osvajača“, ističe Ristić.
Sada je Novo Brdo poznato po istoimenoj tvrđavi.
„Najverovatnije da se još u vreme kralja Milutina, na mestu gde je sada tvrđava, nalazilo neko utvrđenje, ali je najviše po tom pitanju učinjeno za vreme kneza Lazara kada on 1387. godine izdaje Dubrovčanima povelju kojom ih obavezuje da učestvuju u odbrani grada, ali i u opravci zidina i njihovoj izgradnji. Kasnije je tvrđava bila dograđivana i u vreme despota Đurđa Brankovića do 1455. godine. Kasnije, od prvog pada despotovine, nije bilo većih uređivanja tog kompleksa novobrdskog zamka, a 1455. godine ta tvrđava doživljava destrukciju prilikom osvajanja Mehmeda drugog Osvajača i nakon toga ne biva obnavljana u tom obliku u kojem su je koristili srpski srednjovekovni vladari, već dobija jedan drugačiji, orijentalni izgled. Nakon što je Novo Brdo napušteno kao gradsko središte, ona je propala i od nje danas imamo samo ono što vidimo, a to je sve podignuto u konzervatorskim radovima nakon 2015. godine“, rekao je Ristić.
Ono što većina ne zna, tvrdi istoričar, jeste da je i knez Lazar rođen nedaleko od Novog Brda.
„Knez Lazar je rođen desetak kilometara odavde, on je rođen na Prilepcu, to je jedno drugo brdo, niže od Novog Brda. Osim što je rođen na Prilepcu, tu su se nalazili i njegovi posedi, baštanski porodični posedi, u njih spadaju sela Rajanovce, Božovce, Pančelo, Miganovce i par sela u okolini Kriljeva koje danas ne postoje pod tim imenima već postoje kao mahale, Strezovce i Lještara“, rekao je Ristić.
Gledajte “Happy” kablovske kanale i to: “Moje happy društvo”, “Moj happy život”, “Moja happy zemlja” i “Moja happy muzika”.
Program se emituje kod kablovskih operatera “IrisTV” i “Supernova”, a možete ih pronaći na sledećim kanalima: “Moje happy društvo” - IrisTV / 171 ; Supernova / 71 | “Moj happy život” - IrisTV / 172 ; Supernova / 72 | “Moja happy zemlja” - IrisTV / 173 ; Supernova / 73 | “Moja happy muzika” - IrisTV / 174 ; Supernova / 74